در این نوشته می خوانید:
درمان ارتودنسی اصلی ترین فرایند درمانی برای رسیدن به یک قوس دندانی صاف و لبخندی زیبا است. برای این منظور، انواع مختلف ابزارهای ثابت و متحرک طراحی شده اند. با این حال، هر یک از آنها نقاط ضعف خاص خود را دارد. مهم ترین ابزارهای ارتودنسی براکت ها هستند که شکل بسته شدن آنها منجر به ایجاد منطقه هایی می شود که هم انباشته شدن پلاک دندانی در آنجا راحت است و هم زدودن این پلاک ها از آنها دشوار خواهد بود.
پوسیدگی دندان
افزایش مقدار پلاک های دندانی حاوی باکتری های بیماری زا مهمترین عاملی است که منجر به دکلسیفیکاسیون مینای دندان ها در طول درمان ارتودنسی می شود. دمینرالیزیشن (از بین رفتن مواد معدنی) سطح دندان ها منجر به ظاهر شدن نقاط سفید رنگ و حتی پوسیدگی و حفره روی دندان ها می شود. روش های پیشگیرانه بسیاری هستند از جمله اعمال موضعی فلوراید، استفاده از مواد باندینگ که فلوراید آزاد می کنند، استفاده از دهانشویه های حاوی سدیم فلوراید، اعمال کلرهگزیدین، و غیره، که تعریف شده اند.
آنچه همه محققان و دندانپزشک ها و ارتودنتیست ها به آن معتقد هستند این است که رعایت بهداشت دهان و دندان ها مهمترین نقش را در پیشگیری از از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان ها- پوسیدگی، در طول درمان ارتودنسی دارند. به لطف تحقیقاتی که قبلا صورت گرفته است، می توان اینطور نتیجه گیری کرد که برخی درمان های حرفه ای مانند وارنیش می توانند برای بیمارانی ارائه شوند که پوسیدگی زیادی در دندان های آنها بوجود آمده است.
آیا ارتودنسی باعث پوسیدگی دندان میشود؟
مال اکلوژن ها زندگی هیچ کس را تهدید نمی کنند؛ با این حال، می توانند سلامت بافت های نرم را تحت تأثیر قرار دهند و منجر به بروز مشکلات روانی و اجتماعی شوند. ناصاف بودن دندان ها روی فک ها می تواند منجر به بروز پوسیدگی دندانی در نتیجه انباشته شدن پلاک های دندانی در قسمت هایی شود که دسترسی به آنها دشوار است. به همین دلیل، پوسیدگی های دندانی به عنوان یکی از مهم ترین عوارض جانبی مال اکلوژن ها مشاهده می شوند. با این حال، این واقعیت که تشکیل پوسیدگی دندان مستقیماً به بهداشت دهانی فردی مربوط می شود، منجر به بروز مشکلات بسیاری می شود.
تعداد زیادی روش های درمان ارتودنسی بر اساس نوع مال اکلوژن های موجود وجود دارند. با این حال، هدف کلی همه روش های درمان ارتودنسی ایجاد اطمینان از این موضوع است که دندان ها روی فک ها به خوبی صاف شده اند و با یکدیگر تناسب دارند. تعادل بین ظاهر بافت نرم و زیبایی لبخند، بزرگترین هدف بیمار و ارتودنتیست است. ابزارهای درمان ثابت یا متحرک ارتودنسی که برای این منظور استفاده می شوند، ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی نامطلوبی شوند، چیزی که در بسیاری از فرایندهای درمان دیگر نیز می تواند اتفاق بیفتد.
شایع ترین عارضه جانبی درمان های ارتودنسی این است که آنها منجر به تغییر در فلورای (توده موجودات زنده ای که به صورت دسته جمعی زندگی می کنند) دهانی می شوند که آن هم نتیجه شکل گیری سطوحی است که قابل تمیز شدن نیستند، در نتیجه منجر به ایجاد مناطق دکلسیفیه شده روی مینای دندان ها و در نهایت، بیماری لثه می شوند.
در این مقاله به بیان تأثیرات منفی درمان ارتودنسی روی گسترش پوسیدگی مینای دندان ها و دکلسیفیکاسیون دندان ها خواهیم پرداخت. تأثیرات مواد براکت، طراحی آنها، و روش های مختلف قرار گیری براکت روی دندان در سطوح باکتری های پوساننده مورد بررسی قرار می گیرند. در نهایت روش های پیشگیری از بروز این مشکل ارائه خواهند شد.
ابزار ارتودنسی و پوسیدگی دندان
در کنار ویژگی های مال اکلوژن ها، تعدادی از ابزارهای ثابت و متحرک ارتودنسی هستند که برای درمان ارتودنسی بیشتر ترجیح داده می شود از آنها استفاده شود. با این حال، علاوه بر مفید بودن آنها، ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی ناخواسته ای شوند. استفاده از هر یک از ابزارهای ثابت و متحرک ارتودنسی می تواند روی کیفیت و کمیت میکروبیوتاهای دهانی تأثیر بگذارد. پس از قرار گیری ابزارها داخل دهان، پروتئین های بزاقی دهان از روی سطوح ابزار ارتودنسی جذب خواهند شد که نقش چشمگیری در چسبندگی میکروبی خواهند داشت.
سطوح غیر عادی آنها به عنوان یک منطقه نگهداری برای بیوفیلم های باکتریایی عمل می کند. بعلاوه، وجود ابزارهای ارتودنسی در حفره دهان فرایند خود پاکسازی مکانیکی که توسط بزاق دهان و حرکات عضلانی انجام می شود، را محدود می کند. در نتیجه همه این عوامل، مقدار PH بیوفیلم های دندانی با وجود کربوهیدرات های قابل تخمیر کاهش می یابد و انباشته شدن و رشد بیوفیلم های بیماری زا با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت. بیوفیلم ها بویژه حاوی استرپتوکوک موتانس Streptococcus mutans هستند که قادر به رشد در محیط های اسیدی شدید هستند و میکروارگانیسم های اسیدساز به عنوان اصلی ترین عوامل پوسیدگی هیا دندانی تلقی می شوند.
ابزار متحرک ارتودنسی
هنگامی که استفاده از ابزارهای متحرک ارتودنسی از نظر پوسیدگی های فعال دندانی یا از دست رفتن دندان ها در نتیجه پوسیدگی مورد بررسی قرار گرفت هیچ تفاوتی بین کودکانی که از ابزارهای متحرک ارتودنسی استفاده می کردند و دیگر کودکان مشاهده نشد. بهداشت دهانی در کودکانی که از ابزارهای متحرک ارتودنسی استفاده می کردند به اندازه بهداشت دهانی کودکانی که از ابزارهای متحرک ارتودنسی استفاده می کردند خوب بود. به عبارت دیگر، هیچ تفاوتی از نظر بهداشت دهانی بین افرادی که از ابزارهای متحرک استفاده می کنند و افرادی که هیچ ابزاری ندارند مشاهده نمی شود.
در حالی که در دیگر تحقیقات مشاهده شده است که ابزارهای متحرک می توانند روی مینای دندان ها تأثیر منفی داشته باشند و مقدار استرپتوکوک موتانس موجود در دهان آنها بیشتر بوده است. ابزارهای متحرک آکریلیک بیشتر مستعد انباشته شدن پلاک و حتی تولید رسوب روی سطوح آکریلیک پولیش نشده هستند، مخصوصاً در بیمارانی که همکاری چندانی برای رعایت بهداشت دهان ندارند. ساختار آکریلیکی آنها می تواند روی تکثیر میکرو ارگانیسم ها تأثیر منفی داشته باشد زیرا به عنوان محلی برای انباشته شدن ذرات غذا عمل می کند.در مقاله بعد این موضوع را از ابعاد دیگر مورد بررسی قرار خواهیم داد.