در این نوشته می خوانید:
هدگیر ارتودنسی چیست؟
هدگیر یک وسیله ارتودنسی است که در خارج از دهان قرار میگیرد و به براکت متصل میشود. از براکت برای اصلاح مشکلات ناهمراستایی دندانها و فکها به خصوص جلو زدگی فک بالا و جلو زدگی فک پایین استفاده میشود. هدگیر وسیله ایست که سالهای سال در درمان ارتودنسی مورد استفاده قرار میگرفته و به حل مشکلات ارتودنسی کمک میکرده است.
علیرغم تغییرات زیادی که در ظاهر آن ایجاد شده است، عملکرد آن تغییر چندانی نکرده و مشابه گذشته است. هدگیر نیروی مشخصی در جهت خاصی به فک وارد میکند. این نیرو خیلی بیشتر از نیرویی است که براکت و سیم ارتودنسی میتوانند اعمال کنند.
سن مناسب استفاده از هدگیر
هدگیر غالبا در کودکان که در سن رشد قرار داشته و ساختارهای فک و صورت آنها هنوز کامل شکل نگرفته است استفاده میشود. با این حال میتوان از هدگیر برای بزرگسالانی که بایت نرمال دارند و میخواهند پس از کشیدن دندان از عدم جا به جایی دندانها و حفظ موقعیت مناسب آنها مطمئن شوند استفاده نمود.
فواید استفاده از هدگیر
به طور کلی هدگیر یه اصطلاح عمومی برای این نوع وسیله ارتودنسی خارج دهانی محسوب میشود. هدگیر از بخشهای متعددی تشکیل شده است که همگی در خارج از دهان عمل کرده و به براکت در انجام عملکرد اصلی همراستایی دندانها کمک میکنند.
هنگامی که هدگیر با براکت همراه میشود، فواید زیادی در درمان ارتودنسی دارد. از هدگیر میتوان برای عقب کشیدن دندانهای آسیاب بزرگ (مولر) و همچنین تغییر رشد فکها در جهتی خاص استفاده کرد.
حرکت دندانها و اصلاح مال اکلوژن کلاسهای مختلف بسته به هدف از هدگیر، صورت میگیرد. هدگیر میتواند در اطراف دندان آسیاب بزرگ فاصله ایجاد کند و به این ترتیب از کمبود فضا و بهم فشردگی دندانها جلویی کرده و به براکت امکان بدهد دندانهای جلویی را به عقب بازگرداند. هدگیر به تنظیم و اصلاح اوربایت شدید (اورجت یا جلو زدگی دندانهای بالایی) و عقب ماندگی چانه نیز کمک میکند. همچنین برای اصلاح آندربایت یا جلو زدگی چانه (که ممکن است در اثر رشد بیش از حد فک پایین یا عقب ماندگی فک بالا اتفاق بیفتد) از هدگیر استفاده میشود.
هدگیر معمولی (پشت گردنی و پشت سری)
تصویری که بیشتر افراد از هدگیر دارند، همین نوع هدگیر معمولی است. این نوع هدگیر برای اصلاح جلو زدگی دندانهای بالا یا عقب ماندگی چانه استفاده میشود. هدگیر معمولی فک بالا (ماگزیلاری) را در جای خود نگه میدارد در حالی که به رشد فک پایین (ماندیبولار) و حرکت آن به جلو کمک میکند.
هدگیر معمولی از یک سیم کمانی یا U شکل و بخش تسمه پشت سری تشکیل شده است. این تسمه ممکن است به صورت تکی باشد و پشت گردن (هدگیر پشت گردنی یا سرویکال) قرار بگیرد و یا دو یا چند تایی باشد و در پشت سر (هدگیر پشت سری) قرار بگیرد.
سیم کمانی در جلو به لوله کوچک یا حلقه فلزی دور دندانهای آسیاب متصل میشود و از طرف دیگر به تسمه هدگیر وصل میشود.
هدگیر معکوس یا فیس ماسک
هدگیر معکوس نیرویی بر خلاف جهت هدگیر معمولی اعمال میکند. این هدگیر نیروی زیادی در مقابل گردن به صورت وارد میکند تا مال اکلوژن کلاس 3 (آندربایت) را اصلاح نماید. این کار با کمک به رشد و جلو کشیدن فک بالا و در عین حال نگه داشتن فک پایین انجام میشود تا جلو زدگی چانه اصلاح شود.
شکل هدگیر معکوس نیز متفاوت بوده و در آن دو پد در روی صورت (یکی در پیشانی و دیگری در چانه) قرار میگیرند. یک اسکلت فلزی این دو پد را به هم وصل میکند. این هدگیر قلابهایی دارند که آن را به دندانهای بالایی وصل میکند. این طراحی امکان وارد آوردن نیرو برای رشد سریعتر فک بالا را فراهم میسازد.
روش استفاده از هدگیر
برای دستبابی به نتایج بهتر توصیه میشود 10 تا 14 ساعت در روز هدگیر استفاده شود. در برخی شرایط ممکن است ارتودنتیست از بیمار بخواهد هدگیر را 22 ساعت در روز استفاده کند. اگر یک روز هدگیر را استفاده نکنید فرصت زیادی برای جبران آن ندارید. اگر تعداد ساعات گفته شده را رعایت نکنید یا برخی روزها هدگیر را استفاده نکنید نتایج زحماتتان به هدر رفته و دندانها به موقعیت قبل باز میگردند.